Çankırı kültürünün temel taşlarından olan "Yaren" ve bu geleneğin bugünkü uzantılarının içinde bulunduğu durum çeşitli tartışmaları da beraberinde getirmekte.

Son olarak Sözcü18 sayfalarında Sayın Ömer Sağlam tarafından kaleme alınan ve 8 (sekiz) makale olarak okuyucusuyla buluşan yazı serisinin tamamlanması ile birlikte başlayan tartışmaya sondan başlayarak müdahil olma refleksimizin anlayışla karşılanacağını düşünüyorum.

Sayın Sağlam'ın yazı dizisinin tamamlandığı günlere rastlayan Çankırı ziyaretimde, mevcut iki yaren derneğine ilaveten yeni bir 3'üncü oluşumun bir şekilde filizlendiğini ve de kök verdiğini yaptığım görüşmelerle öğrendim.

Ve karşılaştığım bu somut olayla birlikte öteden beri savunduğum "başağa" sayısının "tek"e düşürülmesinin tartışılması gerekliliğini adeta ihtiyaç olarak görmeye başladım.

Gerek Çankırı'da bulunduğum günlerde, gerekse döndükten sonra yaptığım ikili görüşmelerin ağırlıklı bölümünde bu konunun gündemde tutulması ve de oluşturulacak ortak komisyonun yapacağı çalışma ile şehrin tanıtım simgesi olan "yaren baş ağalığı"nın layık olduğu yere hızla taşınacağını düşünmekteyim.

Bu öneri ile birlikte bugün için Çankırı'nın tanıtımında önemli bir yer işgal eden "yaren" kültürünün temsili çok daha tutarlı bir zemine oturmakla birlikte, bu kültürü tanıma gayretinde olanların içinde bulundukları "eğreti bakış"ın değişeceği gün gibi aşikardır.

Önümüzdeki süreçte yaşanabilecek bazı tartışmalara "çözüm" olabileceğini düşündüğüm önerilerimizi de alt alta sıralarsak;

- "24 Oğuz Beyini temsil eden yarenler ..." şeklindeki omurga bugün Çankırı'da 3'üz kardeşler durumundadır. "Yaren" sonradan dogmalardan acilen kurtulmalıdır.

- Başta "yaren" olmak üzere "başağalık" temsili olarak uygulanmalı ve bunun altyapısı acilen hazırlanmalıdır.

- "Başağa" gerekirse (çoklu adaylar arasından) yapılacak bir sınavla seçilmelidir.

- Temsil görevini yerine getiren yaren grubunun giderleri başta Çankırı Valiliği olmak üzere; Ticaret ve Sanayi Odası, Esnaf Sanatkarlar Birliği ve gruba dahil edilecek diğer stk'lar aracılığıyla oluşturulacak "ortak bütçe" ile karşılanmalıdır.

- Hepsinden önemlisi bugün için tartışma konusu olan sayısız yaren içtihatlarının oluşturulacak komisyon aracılığı ile olabildiğince en aza indirilerek "kirlilikten ayıklanmış" bir "yaren" geleneğinin ortaya çıkması için azami gayret gösterilmelidir.

Tarafımızdan ortaya atılan öneriler ve yıllardır bu kültürün devamı için gayret gösteren kişi, kurum ve kuruluşların benzer önerileriyle çok daha iyiye ve güzele doğru mesafe alacağına olan inancımız tamdır.

Vedat Beki

SÖZCÜ18.COM
Genel Yayın Yönetmeni

"BAŞAĞA TEK OLMALI"
Ömer Sağlam'ın konuyla ilgili düşünceleri: