Vergide abidik gubidik işler

Vergide abidik gubidik işler

TARAF gazetesinde yer alan haber, Gezi Parkı tartışmalarıyla güme gitmemeli...

Başbakan’ın Kazlıçeşme mitinginde siyasi dile soktuğu “abidik gubidik” numaralar, asıl Maliye’nin 3 şirketle yaptığı vergi uzlaşmasında yaşandı. 
 
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan “Merkezi Uzlaşma Komisyonu”nun, hükümete yakınlığı ile bilinen Cengiz İnşaat ile Yeni Şafak Gazetesi’nin sahipleri Albayrak Grubu’nun ve Kanal A televizyonunun sahibi Elektromed Şirketi’nin 608.8 milyon liralık vergi borcunu sildiği ortaya çıktı. Kurul, üç ayrı şirket ile yaptığı uzlaşma soncunda toplam 615.9 milyon liralık vergi borcunu, 7 milyon liraya düşürdü. Bu durum, Doğan Grubu’na kesilen vergi cezalarını ve cezaların ardından işleme alınan “haciz işlemlerini” de gündeme getirdi. Üç şirkete sağlanan vergi avantajının hikâyesi şöyle:
 
Cezalar 2010 yılında kesildi
Maliye Bakanlığı vergi müfettişleri, Doğan Grubu’na yönelik vergi incelemesi sırasında, hükümete yakınlığı ile bilinen şirketleri de mercek altına aldı. Bu kapsamda, Cengiz İnşaat’ın, Yeni Şafak Gazetesi’nin sahibi olan Albayrak Grubu’nun ve Kanal A Televizyonu’nun sahibi olan Elektromed Şirketi’nin 2005-2009 yılı hesapları incelendi. İnceleme sonucunda, Cengiz İnşaat’a 424.4 milyon liralık, Albayrak Grubu’na ait Albayrak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’ye 55.7 milyon liralık ve Elektromed Şirketi’ne de 135.6 milyon liralık ceza kesildi. Üç şirkette cezaların tebliğ edilmesinin ardından Maliye Bakanlığı’na uzlaşma için başvuruda bulundu. Uzlaşma sonucunda ise şirketlerin vergi borcu adeta, “çerez parasına” düşürüldü.
 
Cengiz’in borcu sıfırlandı
Taraf, Maliye Bakanlığı’nın üç şirket ile yaptığı uzlaşma toplantılarının kararlarını ulaştı. Buna göre, Cengiz İnşaat temsilcileri ile Maliye Bakanlığı temsilcileri, uzlaşma için 29 Aralık 2010 tarihinde saat 13.30’da biraraya geldi. Yapılan pazarlıklar sonucunda masadan kârlı kalkan kişi Cengiz İnşaat oldu. Cengiz İnşaat’ın 424.4 milyon liralık vergi borcu, uzlaşma sonucunda sıfırlandı.
 
Albayrak’ın borcu kuşa döndü
Gezi Parkı Eylemleri’ne yönelik sert eleştiri içeren yayınları ile dikkat çeken Yeni Şafak Gazetesi’nin sahibi olan Albayrak Grubu’nun, yaklaşık 56 milyon liralık vergi borcu 1.2 milyon liraya düşürüldü. Tutanağa göre, şirketin talebi üzerine Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı yöneticileri ile grubun temsilcileri, 21 Eylül 2010 tarihinde ve saat 15.30’da uzlaşma için masaya oturdu. Uzlaşma sonucunda grubun 55.7 milyon liralık vergi borcunun 54 milyon 551 bin liralık kısmı silindi. Borç bu operasyon soncunda 1.2 milyon liraya gerilemiş oldu.
 
Yine Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne yakınlığı ile bilinen Kanal A Televizyonu’nun vergi borcu da, uzlaşma sonucunda önemli ölçüde düşürüldü. Tutanağa göre, şirketin 135.6 milyon liralık vergi borcunun 129.8 milyon lirası silindi. Uzlaşma sonucunda şirket, sadece 5.8 milyon liralık vergi borcu ödedi.
 
Faizi ile 1 milyar lirayı buluyor
Maliye Bakanlığı vergi müfettişleri, üç şirkete toplam 615.9 milyon liralık vergi cezası kesmiş oldu. Devlet, uzlaşma sonucunda üç kalemde 608.9 milyon liralık alacağından vazgeçti. Söz konusu ceza, sadece vergi ve gecikme cezasından oluşuyor. Aynı cezaya faizin de işletilmesi halinde toplam alacak tutarı 1 milyar lirayı ulaşıyor. Bu durumda ise, devletin vazgeçtiği alacak tutarı 993 milyon liraya kadar yükseliyor. 
 
Doğan grubu’na “haciz” uygulandı
Albayrak’ın faiz hariç vergi cezasını 56 milyon liradan 1.2 milyon liraya düşüren Maliye Bakanlığı, aynı dönemde Doğan Grubu’nun şirketlerine de yaklaşık 4 milyar liralık ceza kesmişti. Ceza faizi ile birlikte 6 milyar liraya kadar ulaştı. Maliye, Doğan Grubu’nun vergi cezası nedeniyle, grup şirketlerinin hisselerine “haciz” kararı almış ve şirketlerin hesaplarına da bloke koymuştu. Doğan Grubu da, uzlaşma talebinde bulunmuş ancak, Maliye’nin yeterli indirim yapmaması üzerine uzlaşma sağlanamadı. Grup vergi cezasını ise, 2011 yılında çıkarılan Vergi Barışı ile ödedi. Affa rağmen grubun ödediği vergi cezası tutarı ise 1 milyar liraya ulaştı.
 
SAYIŞTAY TESPİT ETTİ
Maliye Bakanlığı’nın, Albayrak Grubu’na yönelik vergi cezası operasyonu Sayıştay denetçilerinin, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın hesaplarında yaptığı inceleme sırasında tespit edildi. Sayıştay Kanunu’nda yapılan değişiklik nedeniyle, Sayıştay’ın Gelir İdaresi’nin işlemlerine ilişkin hazırladığı raporlar Meclis’e sunulamadı. Son olarak Sayıştay Kanunu’nda yeniden değişikliğe gidilmesi için düzenleme hazırlanarak Meclis’e sunuldu.
 
ÇEREZ PARASINA DÜŞÜRÜLMÜŞ OLDU
Maliye Bakanlığı’nın, Doğan Grubu’na kestiği vergi cezası o dönemde “çerez parası” tartışmasının da başlamasına neden olmuştu. Aynı dönemde, Doğan Grubu’nun üst düzey yöneticilerinden Soner Gedik ile dönemin Gelir İdaresi Başkanı Mehmet Akif Ulusoy arasında yapılan görüşmede, Ulusoy’un “cezayı çerez parasına düşürürüz” ifadesi büyük tepki toplamıştı. Ulusoy, bu açıklamasının ardından ise, görevinden ayrılmak zorunda kalmıştı.
 
SAYIŞTAY'DAN DA GİZLENDİ
Maliye Bakanlığı Merkezi Uzlaşma Komisyonu’nun, bazı vergi cezalarını “sıfıra” kadar düşürmesi ile ilgili tartışma büyüyor. Merkezi Uzlaşma Komisyonu’nun vergi cezalarına ilişkin kararları, Sayıştay Başkanlığı ile Maliye Bakanlığı’nı da karşı karşıya getirdi. Sayıştay’ın Meclis’e sunulmayan Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2011 yılı işlemlerine ilişkin raporunda, “Gelir İdaresi Başkanlığı, ilk etapta, uzlaşma tutanaklarını vermeyi kabul etti ancak, son anda tutanakları Sayıştay denetçilerine sunmaktan vazgeçti” denilerek, Maliye yönetimi eleştirildi.
 
“Abidik gubidik işler” denetim krizine yol açtı
Taraf’ın, “Vergideki abidik gubidik işler” başlığı ile gündeme getirdiği, vergi cezalarındaki uzlaşma sisteminin, Sayıştay denetçileri tarafından mercek altına alındığı ortaya çıktı. Sayıştay’ın, söz konusu raporunda, Merkezi Uzlaşma Komisyonu’nun kararları ayrıntılı bir şekilde sorgulandı. Merkezi Uzlaşma Komisyonu’nun kararlarıyla vergi cezalarının ortalama olarak sadece yüzde 10’nun tahsil edildiği ifade edilen Sayıştay raporunda, “Vergi borçları hangi gerekçelerle düşürüldü” sorusu yöneltildi. Raporda, uzlaşma komisyonunun kararlarının objektif kriterlere bağlı olmadığı da vurgulanarak, bu durumun kararları tartışmalı hale getirdiği kaydedildi. Raporda, küçük mükelleflerin taşradaki uzlaşmaları ile büyük mükelleflerin merkezdeki uzlaşmaları arasında büyük farklar olduğuna da dikkat çekildi.
 
Tutanaklar Sayıştay’a verilmedi
Sayıştay raporunda, Gelir İdaresi’nin, Merkezi Uzlaşma Komisyonu’nun tutanaklarını denetimden kaçırdığına yönelik eleştirilere de yer verildi. Raporda, konuyla ilgili olarak şu ifadelere yer verildi:
 
“Uzlaşma süreci ile ilgili daha anlamlı sonuçlar çıkarmak ve değerlendirmeler yapabilmek amacı ile GİB yetkilileri ile yapılan görüşmelerde söz konusu uzlaşma tutanaklarından örnekler istenilmiştir. Burada amaçlanan, “Uzlaşmaya konu vergi/ceza” tutarından “Uzlaşılan vergi/ceza” tutarına ne şekilde ulaşıldığını görmek ve bu kapsamda yapılan vergi/ceza tutarını azaltmaya yönelik değerlendirmelerin gerekçelerini anlamaktır. Ancak şifahen ilk yapılan görüşmelerde tutanakların tarafımıza sunulacağı ifade edilmesine karşın, tarafımızca makul bir süre beklendikten sonra konunun tekrar ilgili görevlilerle görüşme yolu ile hatırlatılmasına rağmen, sonraki görüşmelerde vergi mahremiyeti gerekçe gösterilerek tutanaklar tarafımıza sunulmamıştır. Tarafımızca söz konusu bilgi ve belge isteme talebimizin resmiyet kazanması amacıyla GİB’e 16.01.2012 tarih ve 02 sayılı yazı yazılmış ancak bugüne kadar herhangi bir cevap alınamamıştır.”
 
Denetim kurulu da tutanakları vermedi
Raporda, tarhiyat öncesi uzlaşmalarla ilgili de inceleme yapılmak istendiği ancak bu konuda da bir bilgi ve belgeye ulaşılamadığı kaydedildi. Raporda, “Vergi Denetmenleri tarafından 01.01.2011 -09.07.2011 tarihleri arasında yapılan vergi incelemeleri sonucunda, gerçekleştirilen tarhiyat öncesi uzlaşmalar ile ilgili olarak düzenlenen tarhiyat öncesi uzlaşma komisyonu tutanakları da Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’ndan 28.11.2011 tarih ve 63-64 sayılı yazılar ile istenmiştir. Şifahen yapılan görüşmelerde tutanakların hazırlanmak üzere olduğu ifade edilmiş ancak raporun yazıldığı tarihe kadar herhangi bir cevap alınamamıştır” denildi.
 
Cengiz, ödediğinin 16 katını sildirdi
MALİYE’YLE yaptığı uzlaşma sonucu faiz hariç 424.4 milyon liralık vergi cezasını sildiren Cengiz İnşaat’ın patronu Mehmet Cengiz, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, gruplarına vergi affının yapılmadığını öne sürdü. Cengiz, konuyu gündeme getiren Taraf’ı kast ederek, “Baksınlar bakalım, Cengiz İnşaat kaç kez vergi rekortmenleri arasına girmiş. Ondan sonra böyle yazılar yazsınlar” dedi. Mehmet Cengiz olayı reddederken, Taraf’ın ulaştığı uzlaşma tutanağına göre, 29 Aralık 2010 tarihinde saat 13.30’da Uzlaşma Komisyonu üyeleri ile Cengiz Grubu temsilcilerinin toplandığı ve uzlaşma sonucunda ise 424.4 milyon liralık kurumlar vergisi borcu ile cezasının sıfırlandığı belirtiliyor. Tutanakta, uzlaşılan tüm kalemlerde ödenecek tutar kısmı sıfır olarak yer alıyor. Öte yandan, Cengiz İnşaat geçen yıl 25.9 milyon liralık vergiyle Türkiye vergi rekortmenleri listesinde 92’inci sırada yer alıyor. Ancak uzlaşmayla silinen ceza, bu tutarın 16.4 katını buluyor.
 
Maliye: Uzlaşmayı kabul etti, ‘hukuka uygun’ dedi
TARAF’IN, “Vergide abidik gubidik işler” başlığı ile manşetine taşıdığı, hükümete yakın bazı firmaların vergi borçlarının uzlaşma sistemi ile kuşa çevrildiğine ilişkin belgeler, ekonomi dünyasında büyük yankı uyandırdı. Maliye Bakanlığı, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, uzlaşmaların mevzuat hükümleri çerçevesinde yapıldığını belirterek, Cengiz İnşaat, Albayrak Grubu ve Kanal A grubu ile yapılan uzlaşmaların Doğan Grubu’na kesilen vergi cezası ile karşılaştırılmasının doğru olmadığını öne sürdü. Taraf dün üç grubu kesilen 616 milyonluk vergi borcunun 609 milyonluk bölümünün uzlaşma yöntemiyle Maliye tarafından silindiğini yazmıştı.
 
Maliye Doğan’dan rahatsız
Maliye Bakanlığı, Taraf’ın, hükümete yakın üç grubun toplam 615.9 milyon liralık vergi borcunun Merkezi Uzlaşma Komisyonu tarafından 608 milyon liralık kısmının silinmesine ilişkin haberine yazılı açıklama ile cevap verdi. Açıklamada, “Habere konu edilen mükellefler bakımından yapılan uzlaşma sonucu tamamen mevzuat değerlendirmesinin neticesidir. Ayrıca uzlaşmada sadece bir mükellefe değil, sektörel incelemeler neticesinde benzer durumda olan bütün mükelleflere eşit uygulamalar yapılmıştır. Diğer taraftan haberde yer alan karşılaştırma hem geçersizdir hem de özellikle belirli bir mükellefin seçilmiş olması manidardır” denildi.

 

HABERE YORUM KAT
UYARI: Okuyucu yorumları ile ilgili olarak açılacak davalardan Sözcü18.com sorumlu değildir.
Önceki ve Sonraki Haberler