ÇANKIRI Belediye Başkanı İsmail Hakkı Esen, bugün makamında düzenlediği 'basın toplantısı'nda, son aylarda iyiden iyiye kendisini hissettiren 'su' sorunu ve çözümü yollarında açıklamalarda bulunurken; "Su kaynaklarımız maalesef sınırsız değildir ve halkımızın bu hususta hassasiyet göstermesi hayati bir zorunluluktur. İsraf ettiğimiz her damla su, geleceğimizi kurutmaktır. Dünyada alternatifi bulunmayan ve üretilemeyen bu yaşamsal ihtiyaca tüm hemşerilerimin desteğini bekliyorum. Su sadece belediyenin değil, tüm canlıların ortak sorumluluğudur. Siz kıymetli basın mensuplarımız aracılığı ile bu süreci kamuoyuna duyuruyor ve tüm vatandaşlarımızı su seferberliğine davet ediyoruz." dedi.

Basın toplantısında Çankırı Belediyesi'nin 5 yıldır alternatif su kaynakları ile ilgili çalışmalar yürüttüğünün altını çizen Başkan Esen’in başlıkları şöyle:

"Kıymetli Basın Mensuplarımız,

1981-88 yılları arasında sulama amacı ile inşa edilen ve 2010 yılından bu yana şebeke suyumuzu besleyen Güldürcek Barajı, Çankırı ili genelinde üç ana koldan il, ilçe ve belde olmak üzere 22 noktaya su temini sağlamaktadır.

2010 yılında 46.37 milyon metreküp su hacmi seviyesinde olan baraj, 2018 yılından itibaren gerilemeye başlayarak mevcut durum ile 10.17 milyon metreküp su hacmine inmiştir. Bu ciddi gerilemede tüm Dünyayı etkisi altına alan küresel iklim koşullarının yanı sıra vatandaşımızın bilinçsiz su tüketimi de maalesef süreci aleyhimize hızlandırmıştır.

"KAYIP KAÇAK ORANI SON 7 YILDA YÜZDE 53.23'TEN YÜZDE 36.25'E DÜŞÜRDÜK"

Göreve geldiğimiz günden beri içme suyu ve kullanımı ile ilgili hassasiyetimizi belirli aralıklarla vatandaşımıza duyurmuş olsak da bu seferberliğe halkımızı çok da dahil edemememin üzüntüsünü yaşamaktayız. Kayıp ve kaçak ile mücadelemiz kapsamında şebeke kayıplarına müdahale için akustik dinlemeler, park, bahçe ve belediye tesislerinde kullanılan suyun net ölçümü için sayaçlandırma, kaçak kullanım tespitleri ve ekonomik ömrünü tamamlamış şebekelerin yenileme çalışmaları sayesinde kayıp kaçak oranını son 7 yılda yüzde 53.23’ten 2024 yılı sonu itibari ile yüzde 36.25 seviyelerine düşürmeyi başardık.

İçme suyu kayıplarını önlemeye yönelik uygulamalarımız ciddiyet ile yürütülse de mevcut durumlar bizleri dönüşümlü su kesinti uygulamasına zorunlu bırakmıştır. Zira içme suyu tüketim oranlarına bakacak olursak; özellikle yaz aylarında nüfusa oranla Orta-Kurşunlu branşmanına yüzde 11.50 (236 m³/saat) içme suyu verilmesi gerekirken yüzde 12.56 (257 m³/saat), Dodurga branşmanına yüzde 1.87 (33 m³/saat) içme suyu verilmesi gerekirken yüzde 2.66 (50 m³/saat), Çankırı Merkez, Şabanözü, Yaylakent, Gümerdiğin, Gürpınar, Karaören, Saray ve Eldivan’ın da dahil olduğu Çankırı branşmanına ise toplam yüzde 86.63 (1560 m³/saat) içme suyu verilmesi gerekirken yüzde 84.78 (1526 m³/saat) içme suyu verilmiştir.

"ÇOK KULLANAN ÇOK ÖDER"

Lakin bu toplam içerisinde Çankırı Merkez, bölge olarak diğer ilçe ve beldelerden sonra içme suyuna ulaştığından dolayı aldığı içme suyu yüzde 73.6 (1324 m³/saat) olması gerekirken yüzde 66.53 (1196 m³/saat) oran ile düşük seviyede kalmıştır. Görüldüğü üzere merkezdeki en büyük sıkıntımız; Arıtılan suyun nüfusa oranla dağılımındaki dengesizliktir!

Diğer illerdeki uygulamalara da baktığımızda su kesintilerinin ülkemizin birçok ilinde devam ettiğini görmekteyiz. Bunun en somut örneği, çevre illerdeki su ücretlerinden de anlaşılacağı üzere, 'çok kullanan çok öder' mantığı ile su tasarrufunun zorunlu olarak sağlanmaya çalışılmasıdır. Depo seviyelerinin düşük olmasından kaynaklı, yalnızca üst kotlarda bulunan vatandaşımızın sürekli su sıkıntısı yaşamasını önlemek amacı ile 22:00 - 06:00 saatlerinde gerçekleştirdiğimiz dönüşümlü su kesintisi, mağduriyeti minimize ederek tüm vatandaşlarımıza eşit hizmet ilkesine göre yapılmaktadır.

"KESİNTİLER, ABONE ARIZALARINI ARTIRDI"

Söz konusu mağduriyeti gidermek adına Belediyemizce yapılan su kesinti uygulaması, Belediyemiz iş gücünü ve verimini olumsuz yönde etkilemiş ve bu kesintiler arızaların çoğalmasına sebep olmuştur. Kesintinin olmadığı 2025 yılı ilk beş ayda şebeke ve abone arızası aylık ortalama 57 adet iken, kesinti uygulamasının yapıldığı son dönemde ise aylık ortalama 135 adet ile ciddi artış göstermiştir.

Tüm dünyayı etkisi altına alan küresel ısınma ve kuraklık, şehrimizin su kaynaklarının yeterliliği ile ilgili baskıyı arttırmış ve bu durumu olumsuz bir sürece doğru götürmüştür. Hepinizin de hissettiği üzere, Çankırı’da da son yıllarda yaz dönemlerini bir önceki seneden daha sıcak ve kurak geçirmekteyiz.

Meteorolojiden aldığımız bilgilere de dayanarak şunu söyleyebiliriz ki; mevsim normallerinin 4 ila 8 (+ yüzde 20-25) derece üzerinde seyreden ortalama sıcaklıklar, su tüketimini de olumsuz yönde etkilemeye devam etmektedir. Dünyanın ve ülkemizin dört bir yanından gelen kuraklık haberlerine de göz atacak olursak; Konya, Karaman, Kırıkkale, Burdur, Çanakkale, Edirne’de kuruyan göller, ilçelerimizde kuruyan dereler ve diğer bölgelerde de kurumaya yüz tutan su kaynakları ile ilgili birçok haber ve kaynak, bu durumun ciddiyetini adeta gözler önüne sermektedir.

"NASIL BİR ÇÖZÜM DÜŞÜNMEKTEYİZ?"

Çankırı Belediyesi olarak biz bu duruma nasıl bir çözüm düşünmekteyiz? Bu bağlamda şehrimize su tedarik edebileceğimiz yakın çevre su kaynakları incelenerek öncelikle;

- Eski alternatif olan yer altı su kaynaklarımızı sırasıyla aktif hale getirerek ilave su üretme çalışmalarına başladık.

- DSİ’den tahsisini aldığımız ve ilimiz merkezine 26 km uzaklıkta bulunan Handırı Dereçatı Göleti’nden yaz aylarında kullanılmak üzere ilave su kaynağının altyapı çalışmalarını ihale sürecine getirdik.

- Yakın çevredeki Kızlaryolu ve Dikenli Barajları'ndan iletim güzergâhı ve baraj kotu uygunluğu sağlanabilirse DSİ ve Bakanlığın da içinde olduğu su temini için etüt çalışmaları yapılacaktır.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kararı ile Belediyelerde kurulması zorunlu hale getirilen İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğümüz görev tanımında da su kaynaklarının korunması ve halkın bu konuda bilinçlendirilmesi sorumluluğu da yüklenmiştir. Bu müdürlüğün var oluş amacı bile çevrenin korunması ile birlikte sınırlı olan su kaynaklarımızın bilinçli tüketilmesinin ne denli önem arz ettiğinin göstergesidir. Vatandaşlarımızın su tasarrufu ile ilgili bilinçlendirilmesi için alternatif yatırım kaynaklarıyla da eş zamanlı çalışmalar yürütülerek sürecin sürdürülebilirliği amaçlanmaktadır.

Tekrar hatırlatmak istiyorum; Su kaynaklarımız maalesef sınırsız değildir ve halkımızın bu hususta hassasiyet göstermesi hayati bir zorunluluktur. İsraf ettiğimiz her damla su, geleceğimizi kurutmaktır. Dünyada alternatifi bulunmayan ve üretilemeyen bu yaşamsal ihtiyaca tüm hemşerilerimin desteğini bekliyorum. Su sadece belediyenin değil, tüm canlıların ortak sorumluluğudur. Siz kıymetli basın mensuplarımız aracılığı ile bu süreci kamuoyuna duyuruyor ve tüm vatandaşlarımızı su seferberliğine davet ediyoruz."

BAŞKAN ESEN, GAZETECİLERİN SORULARINI YANITLADI

Toplantıya katılan basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Belediye Başkanı Esen, Yunus AVM altından çıkan suyun kullanıma uygun olmadığına dair alınan raporu paylaştı. Esen, suyu TUZFEST kapsamında yapılan kano yarışları için Tatlıçay’ın bir bölümünde su seviyesinin yükseltilmesinde kullandıklarını ifade etti.