Muazzam Alparslan’ın "Yeni Çankırı" gazetesi

Şaban’ül Muazzam Alparslan, 4 Nisan 1923 tarihinde Çankırı’da doğdu. Babası Fethi Bey, annesi Afife Hanımdır. Fethi Bey, Ilgaz’da uzun seneler hâkimlik yapmıştır. 1945 yılında Çankırı Cumhuriyet İlkokulu öğretmenlerinden Hasan Özdilek’in kızı Zübeyde Hanımla evlendi, bu evlilikten Fethi Ulvi (1949-2021) ve İsmail Hakkı (1954) isminde iki oğlu dünyaya geldi.

Gençliğinde boks yapan Alparslan, İstanbul’da 1939 Mayıs’ında Kasımpaşa formasıyla katıldığı gençler bölge boks şampiyonasında birinci olmuştur.

Lise 2’den ayrılan Muazzam Alparslan’ın edebiyat, resim ve şiire olan merakı gazetecilik mesleğini seçmesinde etkili oldu. İlk olarak 18 Eylül 1959 tarihinde Muharrem Ünsal’ın Yeşil Ilgaz gazetesini satın aldı. Daha sonra Yeni Çankırı gazete ve matbaasını kurdu. Döneminin popüler ulusal gazetelerinden, Ankara’da basılan Medeniyet’in de Çankırı temsilciliğini yürüttü. Sigorta mümessilliğinin yanı sıra Türk Hava Kurumu ve Kızılay’ın Çankırı İl Başkanlığı görevlerinde de bulundu. Muazzam Alpaslan, bir dönem Çankırı Belediye Meclis üyeliği de yapmıştır.

Kıbrıs Türklerinin, Rauf Denktaş'tan önceki önderi Dr. Fazıl Küçük ile yakın arkadaş olan Alparslan, Çankırı’da düzenlenen ve Türkiye çapında yankılanan "Ya Taksim, Ya Ölüm!" Kıbrıs mitingine öncülük etmiştir.

metin-yilmaz-01.jpg

Yeni Çankırı gazetesi, şehrin ilerlemesi ve modernleşmesi adına sanayi alanında birçok kişiye iş ve ekmek sağlayacağına inandığı TİFTİK TOPSAN fabrikasının Çankırı’da kurulması için başlatılan mücadelede başı çekmiştir. Bu fabrikanın Kayseri’ye kurulmasıyla, Çankırı büyük bir hayal kırıklığı yaşamış; bu kayıp tiftik keçimiz ve tuzumuza büyük sekte vermiştir. Muazzam Alparslan Kayseri’ye kaptırılan fabrikanın üzüntüsünü yaşarken, 1967 yılında beyin kanaması sonucu kısmi felç geçirerek Ankara Numune Hastanesi'ne nakledilmiştir. Gördüğü tedavi sonrası doktorların ısrarı üzerine çok sevdiği gazetecilik mesleğini bırakmak ve memleketi Çankırı’dan da ayrılmak zorunda kalmıştır. 1969 yılında İstanbul’a taşınırken, matbaasını ortağı olan Mustafa Turcan’a (Portakal) bırakmıştır. Turcan, bu matbaada kendi adına Güneş gazetesini yayınlamıştır.

20 Ekim 1970 tarihinde vefat eden Muazzam Alparslan, İstanbul Karaca Ahmet mezarlığında toprağa verilmiştir.

muazzam-alpaslan-resim-02.jpg

Muazzam Alparslan; döneminin kısıtlı imkânlarının ve karşılaştığı zorluklarının üstesinden azimle gelerek beyefendi kimliği, ciddiyeti, cesur, demokratik yayın anlayışı ve Çankırı’nın gelişmesi adına gösterdiği büyük çabayla saygın bir gazeteci olarak Çankırı basın tarihine geçmiştir. Ayrıca güvenilir kimliği sayesinde, birçok hemşerimizin işlerinin görülmesinde de referans olmuştur.

Yeni Çankırı gazetesinin, ilk yayın tarihi 8 Ocak 1954’tür.

Yeni Çankırı gazetesinin başlığının altında “Günlük tarafsız gazete”, başlığının sol yanında da Atatürk’ün “Basın, Milletin müşterek sesidir.” sözü yer alıyordu. Pazartesi ve Cuma günleri 2 sayfa olarak çıkan Yeni Çankırı gazetesi, 1964 yılından itibaren Pazar günleri hariç her gün yayınlanmıştır. Gazete, yayın hayatını 1968 yılına kadar sürdürmüş; Yazı İşleri Müdürlüğünü, H. Cahit Tekkeşin ve İsmail Vasfi Çamahmetoğlu yapmıştır.

Yeni Çankırı gazetesinin basımında ilk dönem mavi mürekkep kullanılmasının sebebi, baskı makinesinin olmayışıdır. Muazzam Alparslan, gazetesini Türk Basın tarihine geçecek kıymette kendi tasarımı olan ahşap düzenekle basmayı başarmıştır. Bu baskı şekliyle “Tahtadan yapılmış üzerinde elle yürütülen kauçuk dökme merdaneyle kalıba mürekkep sürüldükten sonra kalıbı kâğıt ile buluşturup metnin gazeteye dönüşmesi sağlanıyordu. “

Yeni Çankırı 1960’lı yıllarda İmaret Camii içerisindeki külliyede ilk baskı makinesine kavuşmuştur. Pedallı mekanizmayla açılan kapağa kâğıt koyup, aynı hareketle kapak kalıba değerek, baskı sonrası gazeteyi oluşturuyordu. (Baskı pedal sayesinde devamlılık arz ettiğinden, parmak sıkışması kaçınılmaz bir sorundu.)

1967 yılında SSK İş Hanında kiralanan dükkânda Mustafa Turcan’la ortak olarak devam edilmiş, yarı otomatik baskı makinesinin teminiyle de o günkü koşullarda Yeni Çankırı gazetesi ileri seviyede yayına geçmiştir.

Muazzam Alparslan’ın, "Neden Yeni Çankırı?" başlıklı ilk gün yazısı:

“Tesanütsüzlük (dayanışmasızlık) hastalığı maalesef bugün had halde olup, tabir caizse koma halindedir. Dünü ve inkılap günlerimizi görenlerimizle, bugünün bizleri arasında bir anlaşmazlık ve hor görüşlülük vardır. Laf halinde ve daima biz yaptık ve ancak biziz diyenler, acaba fani hayatlarından sonrada mı bize karışacaklar? Efendiler dün siz, bugün biziz. Yol baki, yolcuları devamlı akıp giden bir hayat yaşıyoruz. O halde, neden Çankırı için fenalığa devam ediyoruz.

Ankara - Çankırı arası 146 km. olduğuna göre, Ankara’yla da en fazla alakalı şehirler meyanındayız. Eğer tesanüt cephemiz bozuntusuz olsaydı, Çankırı Ankara’nın bir mahallesi veya sayfiyesi olurdu. Bu olmadığını acı hakikatler geçen zamanın heder olduğunu ispat etmektedir. Hepimiz kendi çapımızda feragat Çankırı için mecburi kabul etmemiz lazımdır. Yapamadığımıza göre yapmak ve faydalı olanları bari (Yeni bir Çankırı) için teşvik ve takdirle, yeni bir görüş sahibi kılalım. Her şeyden bir fenalık çıkartarak, baltalama yolunda devam edersek maalesef bir şey yapamaz. Teşvik karşılarında daima töhmet ve fenalığımızla tezyin ederiz.

Karşılıklı itimadı olmayan bir kitle yaşayamaz. Yaşayanlara devredeceğimiz eseri itimat müessesesi halinde devredersek yeni bir Çankırı’yı kurmuş oluruz."

metin-yilmaz-muazzam-alparslan-resim-03.jpg

1958 yılında Çankırı’da yaşanan sel felaketi sonrası kendi evi dâhil birçok hane oturulamaz hale gelmiştir. Muazzam Alparslan, gönüllü seferberlikle yaraların sarılmasına, sel mağdurları için Çankırı Hükümet binası yanındaki alana Kızılay çadırları kurularak geçici korunak sağlanmasına da öncülük etmiştir. Bilahare de sel baskınında evini kaybedenler için Kırk Evler mevkiinde konutlar yaptırılmıştır.

Çankırı’nın yeşil dokusunun korunması, Yeni Çankırı gazetesinin daima önceliği olmuştur. Çankırı Hükümet Konağının yanındaki parka bina yapımına, "Çankırı’da yeşil alanlarımız yok oluyor!" tepkisiyle manşetine taşımıştır.

24 Aralık 1962 tarihinde Tosya Meşale gazetesinde, Tosya'nın Çankırı'ya bağlanmasının faydalarını anlatılıyor, bunun yanında da Kastamonu'ya Tosya'ya yaptığı üvey evlat muamelesinden dolayı sitem ediliyordu. Bu yazı Çankırı’da büyük heyecan yaratmış, Yeni Çankırı gazetesi: Bütün idareci ve Mebuslarımızın alakasını üzerine çekerek "güzel Tosya'yı Çankırı’mıza bağlamalıyız" manşetiyle büyük ses getirmişti.

İlk defa 1966 yılında kutlanmaya başlanan Çankırı Karatekin Fetih Şenlikleri, Türkiye’ye Yeni Çankırı gazetesi ve muhabiri olduğu Medeniyet gazetesi ile duyurulmuştur. Büyük bir organizasyon ile Çankırı kapalı spor salonunda günlerce Yarenlerimizin meşhur misafir ağırlama gösterisiyle, mehter marşları seremonisi ardından halk oyunları eşliğinde Türk devletleri gösteri ekipleriyle Çankırı’da unutulmaz bir yıl yaşanmıştır.

metin-yilmaz-ismail-alparslan-cankiri-resim-04.jpg

Yazılı bilgisine başvurduğum, Muazzam Alparslan’ın küçük oğlu İsmail Hakkı Alparslan’a teşekkür ederim. Sayfada yer alan fotoğraflar, rahmetli Muazzam Alparslan’ın albümünden alınmıştır.

Muazzam Alparslan’ın 11.6.1949 imzalı "Pınar kenarından Çankırı’ya gelen kara tren" resmi, Hakkı Alparslan tarafından muhafaza edilmektedir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Okuyucu yorumları ile ilgili olarak açılacak davalardan Sözcü18.com sorumlu değildir.
5 Yorum